ઉત્પલ
વૈશ્નવ
આંખ સામે ચિત્ર ખડું કરવું, મોટે
પાયે વિચારવું વગેરેના ફાયદા આપણને બધાંને ખબર છે.
પરંતુ ૯૦% લોકો સીધી લીટીમાં જ વિચારે
છે - એક છેડેથી શરૂ અને બીજે છેડે અંત.
અહીં જ તક છુપાએલી
છે.
અવળેથી કડીઓ જોડવાની શરૂઆત કરવાની
નિપુણતા કેળવીએ: અંતથી
શરૂઆત કરીએ
અવળેથી કડીઓ જોડવી એ એક જાતનો ભુલભુલામણીના
કોયડાનો સહેલોસટ ઉપાય છે. 'અંત' થી
શરૂ કરીને રસ્તો ખોળતાં ખોળતાં 'શરૂઆત' સુધી પહોંચી જાઓ. જટિલ સમસ્યાઓને ઉકેલવાનો
આ એક શક્તિશાળી ઉપાય છે.
અવળેથી કડી જોડવાના ૩ આનુષંગિક લાભ:
૧. સમસ્યાઓ ઉકેલવાનાં કૌશલ્યમાં વધારો :
અંતના લક્ષ્ય બિંદુ પર ધ્યાન આપવાથી મુશ્કેલ સમસ્યા નીવડી શકે એવાં મોટાં કામને
નાનાં નાનાં કામોમાં વહેંચી નાખવાની કળા આવડવા લાગે છે. બીજા શબ્દોમાં એ સફળ
થતી અવળી એન્જિનિયરિંગ પ્રક્રિયા છે.
૨.
આયોજન પ્રક્રિયા ધારદાર બને છે : પહેલાં 'અંત'ની કલ્પના કરો. તેનાથી કામોની ગોઠવણી
સ્પષ્ટ બની જાય છે તેમ જ લક્ષ્ય સુધી પહોંચવા માટે શું શું જોઈશે તે સમજાઈ જાય છે.
પરિણામ ? સુવ્યવસ્થિત, કાર્યદક્ષ
આયોજન.
૩.
સર્જનાત્મક કલ્પનાશક્તિ ખીલે છે : આ સીધી સટ રીત નથી. એ તો અભિનવ અભિગમ જ છે, જે
અવનવા ઉપાયોને ખોળી લાવી શકે છે.
સ્ટીફન કોવીની અનુભવસિદ્ધ વાણી: "અંતને ધ્યાનમાં રાખીને શરૂઆત
કરો."
"The
7 Habits of Highly Effective People"ની આ લગડી જેવી ટકોર
અવળેથી કડીઓ જોડવાનું હાર્દ સમજાવી જાય છે. (પુસ્તક ન વાંચ્યું હોય તો હજુ પણ વાંચી જજો. આભાર પછીથી જ માનજો!)
તમારાં લક્ષ્યનું ચિત્રમાં મનમાં દોરો અને પછી તેને
પહૉંચવાનાં દરેક પગલાંને એ લક્ષ્ય ભણી કેન્દ્રિત કરો.
આ પણ અજમાવો: અવળું મનોમંથન
લક્ષ્ય દખાય છે ને? આટલું કરશો
તો લક્ષ્યવેધ નક્કી છે.
બસ, પછી પુછો: "કયાં પગલાં અહીં સુધી લઈ આવ્યાં?" પગલાંનાં એ નિશાન પર ઊંધી ગણતરી માંડો. જે જે સીમાચિહ્નો અને
પગલાંઓ આ કેડીએ મળતાં જાય તેને નોંધતાં જાઓ.
પરંપરાગત આયોજનને આમ ઊંધી બાજુએથી જોવાથી નવી સૂઝ ખુલવા લાગે છે અને
સીધી સફર દરમ્યાન ચુકાઈ ગયેલાં પગલાં સ્પષ્ટપણે દેખાવા લાગે છે.
પાદ નોંધ: અવળી ગણતરી માંડતાં માંડતાં
સવળી ગણતરીને હાંસિયામાં ન ધકેલી દેતાં. સમજી ગયાંને ! હા, આમ પણ, તમને તો ઈશારો જ બસ છે નેઃ😊
- ઉત્પલ વૈશ્નવની લેખમાળા #DhandheKaFunda ના મૂળ લેખ, Mastering Backward Chaining: Think End to Start, નો અનુવાદ
અનુવાદકઃ અશોક વૈષ્ણવ, અમદાવાદ
| ૫ એપ્રિલ, ૨૦૨૪
ટિપ્પણીઓ નથી:
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો